Wil je van de roek af? Dan moet je slimmer zijn dan hij

Desondanks geven Doetinchem, Lochem, Montferland en Maasdriel jaarlijks tienduizenden euro's uit aan de aanpak van de zwarte vogel. Gemeenten als Zevenaar en Doesburg zijn daarmee gestopt, omdat de maatregelen niet werken.

De roek is een kraaiachtige vogel die in grote groepen nesten bouwt. Omdat het luidruchtige vogels zijn en ze in groepsverband leven, zijn er in de directe omgeving vaak klachten over poep en geluidoverlast. Uit een rondgang van Omroep Gelderland blijkt dat de roek voor overlast zorgt in nogal wat gemeenten.

Doetinchem, bijvoorbeeld, telde vorig jaar ruim duizend nesten, verdeeld over 26 locaties. Sinds 2017 is deze gemeente bezig met de roekenbestrijding. Dat kostte Doetinchem vorig jaar 16.000 euro.

Omdat de roek een beschermde vogel is, mag hij niet worden doodgeschoten. Wel mag in heel Gelderland de vogel worden verjaagd om schade aan gewassen te voorkomen. Grondgebruikers kunnen een tegemoetkoming van schade indienen bij BIJ12 Faunazaken. Volgens bioloog Diederik van Liere is een duurzame en betere oplossing echter wel degelijk mogelijk. "Als je zorgt voor speciale gebieden, met genoeg eten in het buitengebied voor de roek, en je laat ze daar ook opgroeien, dan blijven ze daar en komen ze niet naar bebouwd gebied."

Van Liere roemt de intelligentie van de zwarte vogel: "De grote uitdaging is om slimmer te zijn dan de roek, maar die plank wordt vaak misgeslagen. Als een boer bijvoorbeeld een knalapparaat neerzet, denkt de roek: daar kan ik eten halen. Dat geldt ook voor het neerzetten van vlaggetjes, enzo."

De gedragsbioloog is behoorlijk dol op de vogel. Volgens hem moeten mensen vooral samenleven met het slimme dier.

Dat de roek een slimme vogel is, weet intussen ook de gemeente Zevenaar. Die is met ingang van dit jaar gestopt met de pogingen om de roek uit de gemeente te krijgen. Woordvoerder Joyce Rebergen: "Sinds 2008 hebben we geprobeerd de roeken te verdrijven uit de bebouwde kom. Zo zijn er verschillende maatregelen genomen, waaronder het verplaatsen van nesten naar de Slenterweg. Dit is een officiële beschermingsplek voor de roeken."

"Ook zijn werende glitters op bomen aangebracht, is regelmatig een valkenier ingezet en zijn nieuwe nesten steeds verwijderd met een hoogwerker, tot de vogels eieren gingen leggen. De kosten van deze maatregelen zijn 30.000 euro. Helaas hebben deze maatregelen niet tot het gewenste resultaat geleid. Dus heeft het gemeentebestuur besloten niet langer door te gaan met het verjagen van de vogels in de bebouwde kom van Zevenaar."

Hoe het dan wel moet? Bioloog Diederik van Liere pleit voor een integrale aanpak als provincie in zijn geheel. Hij legt uit: "Dat ze de bebouwde kom ingaan, komt doordat ze in het buitengebied beschoten mogen worden vanwege gewasschade. Als je nu in het buitengebied locaties maakt die geschikt zijn voor roeken, op bijvoorbeeld pachtgronden, kun je de roek daar houden. Je kunt naast de mais van de landbouwer ook gebieden met bijvoorbeeld klaver inzaaien. Daar komen heel veel insecten op af die de roek opeet. En dan blijven ze in het buitengebied."

Van Liere denkt dat met een duurzame aanpak de overlast van de roek binnen tien jaar is opgelost. "Dan hoeven gemeenten de roeken niet meer op en neer te tennissen en hoeven landbouwers geen compensatie meer te krijgen, want dan is er geen schade meer", aldus de bioloog.